دویچه وله - سخن بر سر تشکیل یک پیمان نظامی عربی با همراهی اسرائیل، آمریکا و ترکیه است. هدف از آن مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی است. و این سیاستی است که استراتژیستهای دولت ترامپ برای مقابله با بحرانهای خاورمیانه طراحی کردهاند.
جمع بست اخبار جاری حکایت از تغییر رویکرد آمریکا نسبت به ایران دارد. تغییری که در رفتار شماری از قدرتهای منطقهای و از آن جمله عربستان سعودی، اسرائیل و ترکیه در برابر ایران نیز خود را نشان میدهد. علت یا علتهای این تغییر خط مشی کدامند؟
کنفرانس امنیتی مونیخ
امنیت جهان پس از برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ بهبود نیافت. بلکه اظهارات مسئولان سیاست خارجی و نظامی برخی از کشورها، بیشتر به نگرانیها دامن زد. از آن جمله بود، سخنرانیها پیرامون بحرانهای خاورمیانه.
از اظهارات مایک پنس، معاون دونالد ترامپ، شروع کنیم. او جمهوری اسلامی ایران را اصلیترین حامی تروریسم در جهان خواند. اظهارات او در همان کنفرانس توسط عادل الجبیر، وزیر امورخارجه عربستان سعودی کلمه به کلمه تکرار شد. و آویگدور لیبرمان، وزیر دفاع اسرائیل نیز هدف ایران را تضعیف موقعیت عربستان سعودی در منطقه و دامن زدن به تنش در خاورمیانه اعلام کرد. مولود چاووشاوغلو، وزیر امورخارجه ترکیه هم آشکارا دخالتهای ایران در منطقه را محکوم کرد و برای همکاری با دولت اسرائیل چراغ سبز نشان داد.
نه سخنان مایک پنس، معاون دونالد ترامپ در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره ایران تازگی دارد و نه اظهارات عادل الجبیر. اختلاف در رویکردهای ترکیه و جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقه نیز، موضوعی نیست که از نگاه کسی به دور مانده باشد. سخنان وزیر دفاع اسرائیل هم مطابق همان سیاستی است که اسرائیل در برابر ایران پس از انقلاب اسلامی داشته است. اگر این اظهارات در مجموع، تازگی ندارند، پس چرا باید جمع جبری آنها باعث نگرانی شود؟
برای نگرانیهای برخاسته از این اظهارات دو علت میتوان برشمرد. نخست اینکه، این سخنان کمابیش همزمان مطرح میشوند و به نظر نمیرسد امری تصادفی باشد و حکایت از گفتوگوها و مذاکراتی دارد که بین مسئولان دولت ترامپ و مسئولان کشورهای اسرائیل، عربستان و ترکیه اخیرا روی داده است. بخشی از این مذاکرات و گفتوگوها بازتاب رسانهای نیز داشته است. از آن جمله است گزارش مذاکرات بین مسئولان دولت ترامپ و برخی از مسئولان کشورهای عربی بر سر ایجاد یک پیمان نظامی.